سازمان ملل متحد ده سال پس از برگزاری چهارمین کنفرانس درباره زنان در پکن ،فرصتی در اختیار سیاستگذاران و کارشناسان سراسر جهان می گذارد تا پیشرفت های حاصله در اعتلای برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران را ارزیابی و گام های مشخصی برای اقدامات آینده توصیه کنند.
به گزارش خبرگزاری سینا،در این خصوص گردهمایی "بازبینی و ارزیابی 10 ساله" از 28 فوریه تا 11مارس2005(10تا21اسفند 83)در مقر سازمان ملل در نیویورک ، به عنوان بخشی از چهل و نهمین اجلاس کمیسیون مقام زنان سازمان ملل برگزار می شود و هیات جمهوری اسلامی ایران نیز در این نشست به سرپرستی "زهرا شجاعی" مشاور رییس جمهور و ریاست مرکز مشارکت زنان حضور دارد.
این گزارش به نقل از مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران حاکیست : کنفرانس پکن در سال 1995 به صدور "برنامه اقدام" منتهی شد که دولت های عضو و شرکای سازمان ملل و سازمان های غیر دولتی امیدوارند در راستای اجرای گسترده تر و نظام یافته تر این برنامه حرکت کنند. گردهمایی بازبینی و ارزیابی 10ساله ، پس از جلسه پیگیری 5سال پیش مجمع عمومی سازمان ملل ، نخستین فرصت برای مقامات عالیرتبه دولتی و طیفی از کارشناسان جامعه مدنی برای انجام ارزیابی های عمیق مقام امروز زنان است.
"راشل مایانجا" مشاور ویژه دبیر کل سازمان ملل در مسایل جنسیتی و پیشرفت زنان، می گوید: از زمان تشکیل اجلاس پکن پیشرفت فراوانی حاصل شده و ما شاهد قوانین عادلانه تری هستیم که از زنان در برابر تبعیض ، بد رفتاری و خشونت حمایت می کند.
وی می افزاید: با این حال برای اجرای"برنامه اقدام" پکن، به خصوص در زمینه فقر، بهبود بهداشت، ایجاد فرصت برای پیشرفت اقتصادی و رهبری سیاسی و کاهش موارد نقض حقوق بشر ،لازم است کارهای بیشتری انجام شود.
کمیسیون مقام زن در گردهمایی بازبینی و ارزیابی 10ساله توجه خود را بر دو موضوع اصلی بازبینی پیشرفت در اجرای "برنامه اقدام پکن" و سند حاصله از گردهمایی 5سال پیش مجمع عمومی و همچنین استراتژی و چالش های کنونی متمرکز خواهد کرد.
به گفته "کارولین هانان" مدیر بخش پیشرفت زنان ، انتظار می رود تعداد زیادی از سازمان های غیر دولتی در گردهمایی شرکت بازبینی و ارزیابی 10ساله مشارکت کنند.
هانان می افزاید: این میزان مشارکت سازمان های غیر دولتی گواهی بر مساعدت فراوان جامعه مدنی به ارتقای حقوق زنان در طول 30سال گذشته است.
نتیجه بازبینی و ارزیابی 10ساله کمکی حیاتی برای بازبینی سطح بالای اعلامیه هزاره مجمع عمومی سازمان ملل در سازمان ملل در سپتامبر 2005خواهد بود.
"برنامه اقدام" چارچوبی جهانی برای کشورها فراهم آورد تا به تبعیض علیه زنان و به تفاوت ها در خصوص جنسیت در 12حوزه حیاتی، از جمله بهداشت،آموزش ، اشتغال ، مشارکت سیاسی و حقوق بشر خاتمه دهند.
بهبود دسترسی به مراقبت بهداشتی مناسب ، از جمله بهداشت باروری و جنسیتی و پیشگیری و درمان بیماری ایدز و ویروس آن،افزایش آگاهی درباره حقوق بشر زنان و اجرای بهتر کنوانسیون حذف تمامی اشکال تبعیض علیه زنان ، افزایش مشارکت زنان در مشاغل مربوط به تصمیم گیری در دولت ها و جامعه مدنی،عرضه فرصت های کامل اقتصادی به زنان ، از جمله دسترسی به منابع مالی خرد،جلوگیری از خشونت علیه زنان از جمله قاچاق آنان ، و حذف مصونیت برای متجاوزان به حقوق آنان ،کاهش مناقشات مسلحانه و افزایش مشارکت زنان در برقراری صلح ، پیشگیری از مناقشه و حل آن از تلاش های بازبینی و ارزیابی 10ساله بر چالش های کنونی است.
134کشور پیش از "بازبینی و ارزیابی10 ساله" در کمیسون مقام زنان اطلاعاتی درباره آنچه برای حمایت از برابری جنسیتی و اجرای توصیه های "برنامه اقدام" انجام داده بودند، به سازمان ملل تسلیم کردند.در این زمینه کارهای دیگری با برگزاری گردهمایی های بین دولتی منطقه ای که به وسیله کمیسیون های اقتصادی سازمان ملل در آفریقا، آسیا، اروپا ، امریکای لاتین و آسیای غربی و از طریق گروههای بحث مستقیم دو سویه ترتیب داده شد، انجام شده است.
این گردهمایی در سطحی بالا برگزار می شود و در آن هیات ها تعهدات خود را نسبت به پیشرفت و برابری زنان تجدید خواهند کرد. شرکت در این گردهمایی برای تمامی کشورهای عضو سازمان ملل و ناظران آزاد است.در این گردهمایی میزگردهایی برای گفت و گو بین نمایندگان عالیرتبه دولت ها ، از جمله همسران رهبران کشورها و وزیران امور زنان، و همچنین کارشناسان مسایل برابری جنسیتی در سازمان ملل و سازمان های غیر دولتی و جامعه مدنی نیز تشکیل می شود.
در این گردهمایی هفت گروه تعاملی، فرصت هایی برای بررسی مسایل مربوط به خط مشی با جزییات بیشتر از جمله دیدگاههای جنسیتی در اقتصاد خرد ، پیوندها بین اجرای "برنامه اقدام" و کنوانسیون حذف تمام اشکال تبعیض علیه زنان و دیدگاه زنان و مردان جوان درباره برابری جنسیتی در آینده را فراهم خواهند ساخت.
علاوه بر رویدادهای رسمی ، رویدادهای جانبی فراوانی برای افزایش آگاهی درباره بعضی از عواملی که همچنان مانع پیشرفت اجرای "برنامه اقدام" می شوند ، به وسیله دولت های عضو ، نهادهای سازمان ملل و سازمان های غیر دولتی ترتیب داده خواهد شد.
این گردهمایی پیامدهای مهم تبعیض علیه زنان را ارزیابی خواهد کرد ،در این خصوص زنان در مبارزه علیه فقر حائز اهمیت هستند.تضمین حقوق بشر زنان برای دستیابی به همه هدف های مورد توافق بین المللی در زمینه توسعه و صلح از جمله هدف های گنجانده شده در اعلامیه هزاره و هدف های توسعه هزاره ضروری است.
یکی از مهمترین دستاوردها برای زنان در چند دهه گذشته دستاوردها در زمینه حقوق بشر است .کنوانسیون حذف تمام اشکال تبعیض علیه زنان یکی از کنوانسیون های بین المللی است که بیش از هر کنوانسیون دیگری به تصویب کشورها رسیده و تقریبا از حمایت همگانی برخوردار است .تعداد زیاد حق شرط نسبت به این کنوانسیون دامنه عمل آن را محدود می کند و اجرا نشدن آن همچنان یک مشکل است.
شناسایی و آگاهی از حقوق زنان به عنوان حقوق بشر، از جمله حقوق باروری و دسترسی برابر به زمین و ملک لازم است به برخورداری از این حقوق در واقعیت تبدیل شود.
تعداد نمایندگان زن در پارلمان ها و مشاغل دولتی در تمام سطوح همچنان کمتر از مردان است. درست است که مشارکت زنان در این امور در طول دهه گذشته افزایش یافته ، اما پیشرفت آن خیلی کند است.
خشونت علیه زنان و دختران هنوز مشکل جدی در بسیاری از مناطق جهان است.آگاهی و درک مشکل خشونت علیه زنان در بیشتر کشورها به عنوان مساله ای همگانی و نقض حقوق بشر افزایش یافته است اما برای تضمین این که کشورها از موارد خشونت علیه زنان به نحوی موثر جلوگیری کرده و درباره این موضوع پژوهش کنند و خاطیان را تحت تعقیب جزایی قرار دهند، کارهای فراوانی باید انجام شود.
برای ارتقای بهداشت مادران در طول دهه گذشته پیشرفت اندکی حاصل شده است .یک زن در هر دقیقه بر اثر حاملگی دشوار یا زایمان جان می دهد.
دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری و سایر خدمات مربوط به بهداشت باروری در سراسر جهان بهبود یافته ، با این وجود هنوز کارهای بسیاری باید انجام شود. به عنوان مثال هر سال 19میلیون زن به روش های خطرناک سقط جنین می کنند و هر هفت دقیقه یک زن به این علت جان خود را از دست می دهد.
بیماری ایدز و ویروس آن به شدت بر زنان تاثیر می گذارد به طوری که در حال حاضر بیش از نیمی از افراد مبتلا به بیماری ایدز و آلوده به ویروس آن را زنان تشکیل می دهند.احتمال این که زنان جوان در منطقه جنوب صحرای آفریقا دچار این بیماری شوند 4 برابر بیشتر از مردان جوان است.
پرداختن به نابرابری های جنسیتی و فقر برای مبارزه با گسترش بیماری ایدز و ویروس آن ضروری است.
زنان می توانند در برقراری صلح و بازسازی جوامع نقشی حیاتی داشته باشند.زنان باید به عنوان شرکا و تصمیم گیرندگان برابر در همه مراحل مذاکرات صلح و بازسازی، از جمله ایجاد نهادهای دموکراتیک و حساس به مسایل جنسیت گنجانده شوند.
زنان هنوز بیش از حد از عوارض مناقشات مسلحانه رنج می برند زیرا آنان به ویژه در برابر بهره کشی جنسی ،اجبار و خشونت آسیب پذیرند.
تجاوز و سایر شکل های خشونت جنسی در مناقشات مسلحانه گرچه در حال حاضر بر اساس قوانین بین المللی به عنوان جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت شناخته می شود اما همچنان رخ می دهد و برای جلوگیری از وقوع این مسایل و واکنش نشان دادن برای خاتمه کامل خشونت، از جمله حذف مصونیت عاملان و تعقیب جنایی آنان هنوز کارهای بسیاری باید انجام شود.
زنان و دختران اکثریت عظیم قربانیات قاچاق هستند.بر اساس برآورد سازمان ملل هر سال تا 2میلیون زن را از مرزهای بین المللی قاچاق می کنند.اگر چه این موضوع در سطح بین المللی مورد توجه قرار گرفته اما بطور معمول از شناسایی قربانیان قاچاق به عنوان قربانیان موارد نقض حقوق بشر، که سزاوار حمایت و پشتیبانی دولت ها هستند، خودداری می شود.
در زمینه کاهش نسبت های بی سوادی زنان و افزایش نسبت های ثبت نام در مدارس برای دختران در بسیاری از کشورهای جهان پیشرفت حاصل شده است.اما نابرابری در تحصیلات دانشگاهی همچنان باقی است و زنان پس از پایان تحصیلات خود غالبا از فرصت های شغلی در بازار کار محروم هستند.
دولت های عضو سازمان ملل متحد در اعلامیه سیاسی مصوب بیست و سومین اجلاس ویژه مجمع عمومی این سازمان در ژون 2000موافقت کردند به گونه ای مرتب برنامه اقدام پکن را برای گردهم آوردن تمامی طرف های درگیر در سال 2005 و ارزیابی پیشرفت ها با توجه به ابتکارهای جدید، اجرا کنند.
بازبینی و ارزیابی اجرای اعلامیه و برنامه اقدام پکن مصوب "چهارمین کنفرانس جهانی درباره زنان" (پکن 1995) و نتیجه بیست و سومین اجلاس ویژه مجمع عمومی (2000) ، در برنامه کار چند ساله "کمیسیون مقام زنان" برای چهل و نهمین اجلاس آن در مارس 2005قید شده است .
کمیسیون مقام زنان موضوعات بازبینی اجرای برنامه پکن و اسناد حاصل از بیست و سومین اجلاس ویژه عمومی و چالش های کنونی و برنامه ریزی های آینده نگرانه برای پیشرفت و توانمندسازی مسایل زنان و دختران را بررسی می کند.