در روزهای اول ژوئن 1998، با ورود سیصد کودک - نماینده¬ی دویست و پنجاه میلیون کودک کارگر سراسر جهان، که به انواع کار پر مخاطره از کار در کارخانه و مزارع تا بردگی قرض و سرفی، از کار خیابانی تا بردگی در صنعت سکس و پورنوگرافی مشغول¬اند و سودهای سرشار به جیب صاحبان این بازارهای جنایت می¬ریزند - رنگ دیگری به خود گرفت. کودکان با فریاد «رو رو رژه¬ی جهانی عیله کار کودک»، «علیه بردگی» و «آموزش و تحصیل رایگان و مناسب برای کودکان» به حیاط سازمان جهانی کار در ژنو قدم گذاشتند، جای پاها و دست¬های کوچک¬شان با سیمان قالب گیری شد، و ستون یادبودی به یادگار به جا نهاده شد که بی شک یکی از زیباترین سمبل¬های مبارزه برای لغو کار مزدی و در عین حال نشانی از غم انگیزترین و شرم آورترین پدیده¬های جهان مدرن و ثروتمند ما است: وجود صدها میلیون کودک چهار تا چهارده ساله¬ی کارگر، که درست زیر بینی مجیزگویان نظام سرمایه داری و در برابر چشمان سرد و مسخ رایزن¬های ریز و درشت، آخوندها و کشیشان دعاگوی این دنیا نابرابر، جان کوچک می¬کاهند و حرص و آز خودکامه¬گان، تسمه بر گُرده¬های نحیف¬شان می¬کشد.
سال بعد، روز چهارم ژوئن سال 1999، در پای همین ستون یادبود و در برابر شانزده کودک نماینده¬ی آن سیصد کودکی که سال پیش رژه¬ی جهانی لغو کار کودک را برگزار کردند، رئیس سازمان جهانی کار خبر تصویب مقاوله نامه¬ی 182 این سازمان، که پیش نویس آن در واقع دست نوشته¬ی کودکان کار سراسر جهان بود، را اعلام نمود. متعاقب این خبر مسرت بخش، روز دوازده ژوئن «روز جهانی لغو کار کودک» نام گذاری شد.
مقاوله نامه¬ی 182 سازمان جهانی کار شامل یک بند اساسی ممنوعیت کار پر مخاطره برای کودکان زیر پانزده سال و تبصره¬ی مصونیت قانونی، سیاسی و اجتماعی کلیه¬ی فعالین و تلاش گران عرصه¬ی دفاع از حق کودکی و لغو کار کودک است.
هر چند تصویب این مقاوله نامه - که به یُِمن جنبش جهانی لغو کار کودک و همه¬ی فعالین دفاع از حق کودکی، و نه نیت خیر مدافعان و محافظان نظام سرمایه داری و نهادهایی مانند سازمان جهانی کار، اتحادیه های زرد و یونیسف و امثال آن میسر شد - مانع از بهره کشی و استثمار کودکان، از بین رفتن بردگی قرض، لغو نهایی کار کودک، و هزاران زشتی دیگر عیله کودکان نشده است؛ اما دادخواست انسانی و محکمی را به توان حضور یک جنبش اعتراضی زنده و پویا در برابر این جهان نابرابر فریاد زده است و به همت فعالیت شبانه روزی تلاش گرانش در گوشه و کنار جهان برای تحقق این امر مهم هم چنان می¬کوشد.
به سهم خود و به عنوان عضوی از این جنبش جهانی، زنده، پویا و پر توان، که شادابی¬اش را از ذات کودکی و حقانیت¬اش را از پاکی و زیبایی و حق کودکانش برای زندگی مرفه و محترم انسانی به ارمغان دارد، این روز را به تمامی همکارانم در جنبش لغو کار مزدی کودکان در سراسر جهان تبریک می¬گویم و از تمامی کسانی که دل¬شان برای انسانیت و محو نابرابری می¬تپد و دست و پای و فکر و زبان¬شان با جنبش لغو کار مزدی کودکان هم راه و هم قدم و هم کلام و هم دست است، صمیمانه و مصرانه دعوت می¬کنم که به این جنبش بپیوندند.
بی حقوقی مطلق کودکان در ایران، که تنها کشوری است که در آن قوانین مستقیم و صریح علیه کودکان وضع شده و عمل می¬کند، کودکان این کشور را به بی حقوق¬ترین و فراموش شده¬ترین کودکان جهان تبدیل کرده است. آزار و اذیت کودکان، اعدام کودکان، بردگی مزدی کودکان،اشتغال وسیع آن¬ها به کار پر مخاطره¬ی خیابانی، استفاده از آن¬ها در قاچاق مواد مخدر، و تجارت آن¬ها و... ما را در «جمعیت الغای کار کودکان در ایران» و «مرکز ادبیات کودک، داروگ» وا می¬دارد که در سال 2009، جامعه¬ی بین¬المللی مدافعان حقوق کودک، تشکل بین¬المللی رژه¬ی جهانی علیه کار کودک، و کمپین دفاع از حق کودکی را به نفع کودکان ایران و تلاش برای ایجاد دادگاهی جهت محاکمه¬ی دولت جمهوری اسلامی در نقض حقوق کودکان و زیر پا گذاشتن تمامی کنوانسیون¬های بین¬المللی¬ که به آن متعهد شده است، فرا بخوانیم.
شما هم که دلی پر مُهر برای کودکان دارید و خواهان رفاه و آسایش آن¬ها، خواهان آموزش و تحصیل آن¬ها، خواهان شادی و احترام آن¬ها هستید، به این فراخوان و حرکت بپیوندید و - به هر شکلی که می¬توانید و می¬خواهید - در این راه مهم با ما و در کنار ما باشید. اگر توان جمعی¬مان را به کار گیریم، ای بسا که بتوانیم «حق کودکی» را به کودکان ساکن در ایران بازگردانیم. این وظیفه¬ی ما بزرگ¬ترهاست.
به خاطر آورید که این مسافر کوچولوهای کره¬ی ارض، گُل¬های مایند و ما مسئول گُل¬هایمان.

«جمعیت الغای کار کودکان در ایران» و
«مرکز ادبیات کودک، داروگ»
www.darvag.com

12 ژوئن 2008