 |
|||||||
|
|||||||
کتابفروشی آیدا در بوخوم آلمان: فعالیتی فراتر از عرضه‌ی کتابکتابفروشی آیدا در بوخوم: عرضه‌ی کتاب، برگزاری نمایشگاه‌های نقاشی و کنسرت‌های موسیقی از جمله فعالیت‌های این کتابفروشی است کتابفروشی آیدا در بوخوم: عرضه‌ی کتاب، برگزاری نمایشگاه‌های نقاشی و کنسرت‌های موسیقی از جمله فعالیت‌های این کتابفروشی است اکثر ایرانی‌هایی که در آلمان زندگی می‌کنند، مثل همه مهاجرانی که در کشوری دیگر به سر می‌برند، ارتباط خود را با ایران نگاه می‌دارند، در تعطیلات به ایران سفر می‌کنند، رادیوی ایرانی گوش می‌دهند یا تلویزیون ایرانی می‌بینند. و نیز کتاب فارسی می‌خوانند. کتابفروشهایی هم در شهرهای مختلف آلمان به همین خاطر وجود دارد. از جمله در شهر بوخوم که کتابفروشی آیدا هست که البته بیشتر مرکزی فرهنگی است تا کتابفروشی صرف. خانم اکرم جوادی، صاحب کتابفروشی آیدا در مصاحبه با دویچه وله از جنبه‌های مختلف فعالیت این کتابفروشی می‌گوید.
دویچه‌وله: خانم جوادی، چند سال است که کتابفروشی آیدا تاسیس شده است؟ جوادی: پنج سال و اندی هست که این کتابفروشی را ما داریم. چرا شما به این کار روی آوردید؟ آیا در ایران سابقه‌ی این کار را داشتید؟ بله. من ایران که بودم، در واقع در مرکز نشر دانشگاهی ویراستار بودم. خب از قدیم هم علاقه به محیط کتاب و کار کتاب داشتم. بیست و سه سال است در آلمان هستیم و بعد از سه سال که در آلمان بودیم یک کتابخانه‌ی فارسی دایر کردیم که هنوز هم در بوخوم هست. در این سالهایی هم که آلمان بودم در کتابفروشی فارسی هم کار کردم. بعد دیگر تصمیم گرفتم خودم یک کتابفروشی باز بکنم. ولی شما از جمع نام بردید. آیا خودتان تنها هستید یا همکارهای دیگر دارید؟ من با همسرم در کتابفروشی هستیم. به این دلیل جمع می‌گویم. و در واقع اینجا فقط کتابفروشی نیست، بلکه می‌شود گفت مجتمعی فرهنگی است. چون علاوه بر کتابفروشی کلاس موسیقی داریم. هفته‌ای چهار روز. و نیز در کنارش برنامه‌های فرهنگی داریم که خب همه این کارها به تنهایی انجام‌پذیر نیست. این است که هم همسرم و هم دو برادرم اینجا هستند و کمک می‌کنند و دوستان دیگر نیز هستند. نخست می‌خواستم که بیشتر به موضوع کتاب بپردازیم. شما چه کتابهایی را عرضه می‌کنید؟ ادبیات تبعید است یا کتاب از ایران می‌آورید؟ در واقع هردو هست. اینجا کتابفروشی‌ای عمومی است که بخش بیشتر کتابهای آن کتابهایی است که از ایران می‌آید و نیز کتابهایی داریم که در تبعید چاپ و منتشر می‌شود. بخشی هم داریم که کتابهای آن به زبان آلمانی است که در ضمن می‌توانیم کتابهای آلمانی را سفارش بدهیم - از درسی و غیردرسی - و تعدادی مشتری آلمانی هم داریم. استقبال به چه صورت است؟ ایرانی‌ها خوب استقبال می‌کنند یا نه؟ آلمانی‌ها چطور؟ در بخش کتاب فارسی متاسفانه هیچوقت استقبال به آن شکل خوب نبوده، الان هم همینطور است. تعدادی علاقمند دارد که هستند. از بخش آلمانی خوب استقبال می‌شود. در بخش ایرانی از کلاس‌های موسیقی و برنامه‌های فرهنگی به خوبی استقبال می‌شود. ولی از بخش کتاب متاسفانه، اگر نسبت به تعداد ایرانی‌ها بسنجیم و آدم انتظار داشته باشیم، نه! و این همیشه به این صورت بوده یا الان دوره‌ای است که اینطور است؟ در واقع همیشه این طور بوده، ولی می‌توانم بگویم که این دوسال اخیر عدم استقبال بیشتر شده است. حال دلایل مختلف شاید داشته باشد. مثل استفاده بیشتر از اینترنت یا رفتن به ایران. دقیقا نمی‌دانم چه دلایلی هست، ولی به این صورت است. آیا می‌توانیم بگویم که بستگی دارد که در ضمن وضعیت سیاسی ایران معمولا چه طوری باشد و چه تحولاتی در ایران رخ بدهد که ایرانی‌هایی هم که اینجا هستند، علاقه‌شان به خواندن کتاب کم و زیاد شود؟ بله. طبیعتا این تاثیر دارد. یعنی وضعیت ایران همیشه یک عامل تعیین‌کننده است که تاثیر دارد. خوانندگان شما بیشتر دنبال چه کتابهایی هستند؟ همه تیپ هستند. تعدادی بیشتر به کتابهای تاریخی سیاسی علاقمند هستند. تعدادی هم علاقمند به رمان هستند. همه طیف وجود دارد، ولی خب بیشتر رمان و کتابهای تاریخی سیاسی را می‌خرند. و جدیدا هم تعدادی به بخش روانشناسی گرایش پیدا کرده‌اند. نسل دومی هم که اینجا بزرگ شده‌اند هم می‌آیند کتاب بخرند؟ ما خوشبختانه به‌خاطر اینکه بخش آلمانی هم داریم و بخش آلمانی‌مان بیشتر راجع به ایران و مشرق‌زمین است و نسل دوم چون مشکل فارسی‌خواندن دارند، چرا، می‌آیند و بیشتر کتابهای آلمانی را می‌خوانند.
یک کار عمده‌ی دیگر کتاب آیدا سازماندهی کارهای برنامه‌های هنری است. لطفا در این مورد توضیح کوتاهی بدهید. به طور متوسط ماهی یکبار یا دوبار هم برنامه‌های هنری می‌گذاریم. برنامه‌های کنسرت، سخنرانی، شب شعر، نمایشگاه نقاشی. به طور متوسط ماهی یک برنامه را داریم. دویچه‌وله: استقبال از برنامه‌ها چطور است؟ بد نیست. درواقع از خود بوخوم زیاد استقبال نمی‌شود. نمی‌دانم چرا. ولی بیشتر از شهرهای اطراف و حتا از کشورهای مختلف برای برنامه می‌آیند و این خودش خیلی جالب است. و می‌توانیم بگوییم که اینجا به نوعی محل رفت‌وآمد خود هنرمندها هم هست؟ بله، می‌شود گفت هست. بله. این به نظرم آمد با توجه به تابلوها و عکس‌های مختلفی که در اینجا به در و دیوار هست، همچنین امشب برخورد کردم به چند هنرمندی که اینجا حضور داشتند، حدس زدم که این طور باشد. شما برنامه‌های هنریتان را طبق چه معیارهایی انتخاب می‌کنید؟ طبیعتا خودمان سلیقه و معیاری برای خود داریم که در واقع حدودا چه برنامه‌هایی را بخواهیم برنامه‌ریزی بکنیم. ولی موقعیت‌هایی هم هست که می‌خواهیم از کسانی پشتیبانی کنیم یا کسانی را معرفی کنیم، مثلا محسن نامجو که چند ماه پیش از ایران آمده بود، ما سعی کردیم برای اولین‌بار کنسرتی بگذاریم که خیلی هم از آن استقبال کردند. در هر صورت معرفی‌ای است برای خیلی از آدمها که هنرمندی را نمی‌شناسند. طبیعتا آدمهای معروف هم اینجا ما داشته‌ایم، خانم مریم آخوندی، آقای جنتی عطایی، پرویز صیاد، هادی خرسندی و اینها همه بوده‌اند. ولی خب در کنار آنان هم همیشه کسانی هستند که خیلی‌ها نمی‌شناسند و ما دوست داریم آنان را معرفی بکنیم. مصاحبه‌گر: کیواندخت قهاری |
|||||||