هر جا كه دربارهء وضعيت زنان درایران سخن به میان می آید نمی توان پروین اردلان و فعالیتهایش را نادیده گرفت. او آهسته و آرام حرکت می کند و کمتر نا امید می شود.

چند هفته ای بیشتر نیست که جایزه معتبر بنیاد اولاف پالمه را به خاطر فعالیتها و و تلاشهای سرسختانه اش در جنبش زنان به خود اختصاص داده است.

کارش را با فعالیت مطبوعاتی شروع کرد اما خیلی زود فهمید که به موضوع زنان علاقه مند است به همین دلیل در مجله زنان به فعالیتهایش ادامه داد.کار با مرکز فرهنگی زنان در ادامه فعالیتهای او بود که بعدها با فعالتیهای دیگرش در نشریات جنس دوم؛ نامه زن و سردبیری سایت تریبون فمینیستی همراه شد.او همچنین از پایه گذاران اولیه کمپین یک میلیون امضا برای تغییر قوانین تبعیض آمیز محسوب می شود.

" نمی توانم نقطه شروعی را برای علاقه مندی ام به فعالیت در حوزه زنان نام ببرم اما تجربه عملی زندگی ام به تدریج مرا با مساله زنان آشنا کرد "

او با لحنی رسا و محکم این حرفها را به من می گوید و بعد با چند لحظه مکث ادامه می دهد :"نمی توانستم نسبت به اوضاع دور و برم بی تفاوت باشم .موضوع زنان ابتدا به صورت مساله در ذهنم شکل گرفت و بعد به مرور زمان برایم تبدیل به یک امر اجتماعی شد. مسائلی که ابتدا به نظرم شخصی می آمد اما خیلی زود فهمیدم مسائلی اجتماعی است در نتیجه زندگی عملی ام را هم تحت تاثیر قرار داد."

کتاب "سناتور "کار مشترک او با نوشین احمدی خراسانی از دیگر فعالان جنبش زنان نیز در کارنامه اش ثبت شده هر چند با این همه او خودش را آدم خیلی پرکاری در حوزه نوشتن نمی داند.

پروین چای اش را آرام آرام می نوشد و با آرامش از دوران تحصیلاتش می گوید ":در دوران فعالیتم در حوزه زنان جامعه آکادمیک به شدت با خلا ادبیات زنانه همراه بود.من این خلا را به شدت حس می کردم ."

او با آگاهی به این مساله و اینکه فضای آکادمیک در آن زمان به شدت خشک و مردانه بود به دانشگاه علامه رفت تا به عنوان اولین زنان علاقه مند به تحصیل در رشته مطالعات زنان فضای دانشگاهی را تجربه کند.

او معتقد است :" آن زمان که ما به دانشگاه رفتیم مباحث مربوط به جنبشها و نظریات فمینیستی خیلی جایی نداشتند.آن موقع بیشتر از آنکه در دانشگاه بیاموزیم سعی می کردیم فضای دانشگاه را متاثر کنیم ."

آن سالها اوج فعالیت پروین در جنبش زنان بود می خندد و می گوید :" دانشجوی خیلی خوبی نبودم و همیشه اولویت را به فعالیتهای اجتماعی ام می دادم .اما اکنون فضای دانشگاهی هم تغییر کرده وفضای پویائی در حوزه تئوریک ایجاد شده است "

مقابلش مجموعه ای از مقا لاتش دیده می شود بر عنوان جلد آن حک شده زن بودن یعنی مبارزه همیشگی". آیا پروین اردلان از این مبارزه خسته نشده است .؟ "

او در پاسخ به این سوال می گوید "اگر بدانی چه می کنی و چه می خواهی با همه مشکلات هم کنار می آئی و راهی برای حلشان پیدا می کنی .هیچوقت در این حوزه به مسائل از بعد کلان نگاه نکرده ام و تصورم این است که اگر راهی را انتخاب کردی نباید کوتاه بیائی . به همین خاطر است که می گویم اگر زنی همیشه باید مقاومت کنی ."

به عقیده او زنان در ایران در حاشیه اند بنابراین برای خروج از آن باید تلاش کنند و شکستها برایشان تجربه ای جدید باشد.دریک جامعه پر تناقض وقتی راهی را بر می گزینی باید سختی هایش را هم قبول کنی .

پروین که جثه کوچکی دارد می خندند و ادامه می دهد ": یکی از دستاوردهای فعالیت در حوزه زنان کم شدن وزنم بوده است. " اما همه اطرافیان او به خوبی می دانند که هر گز بیماری یا هر مشکل دیگری او را از فعالیت در این حوزه دلسرد نکرده است.

پروین 40 ساله از مهمترین مشکلات زنان ایرانی حرف می زند :"مشکلات زنان در ایران تلفیقی از موارد متعدد است . قانون مردسالارانه از یک سو زنان را از حقوق انسانی شان دور می کند و عرف از سوئی دیگر ."

اما با این همه او مشکلات حقوقی را ملموس تر می داند :"اگر این مشکلات حل شود فرهنگ هم به نوعی تغییر می کند . این اتفاق تا حدودی هم رخ داده است تا چند وقت پیش درباره قوانین مطلق نگری خاصی وجود داشت اما کنش های حقوقی زنان این مطلق نگری درباره قوانین را از بین برد. با فعالیتهای این گونه و تغییر فرهنگ ؛مردان برابری خواه به وجود می آیند که مطالبات حقوقی جدیدی را شکل می دهند."

چقدر کار در حوزه زنان زندگی و سرنوشت پروین اردلان را تغییر داده است ؟ سری تکان می دهد و می گوید :"کار در حوزه زنان همه زندگی ام شده است و بر سبک زندگی ؛ دوستی هایم و ... تاثیر گذاشته و هر چند مرا در یک حوزه نگه نداشته اما به همه زندگی ام جهت داد ه است."

او هر چند معتقد است که در حوزه زنان از افراد بسیاری تاثیر گرفته اما نمی تواند تاثیری را که از نسل جوان فعال در این حوزه گرفته نادیده بگیرد :"من از نسل پیشین و هم نسلی هایم بسیار آموخته ام اما در برخورد با نسل جوان فهمیدم که تصور کلیشه ای را که معتقد است فقط از گذشته بیاموزید را می توان شکست و از آینده هم آموخت."

کانون زنان ایرانی
چهار شنبه29 اسفند 1386