آخر جلسه ي سخنراني به گوشه اي خريد و منتظر سخنران شد. مي خواست سئوالي را كه نتوانسته بود، در جمع مطرح كند از سخنران بپرسد. برايم جالب بود بدانم اين چه سئوالي است كه دختر جوان توانسته آن را در جمع مطرح كند.

سئوال از دهان دختر جوان بيرون آمد و من هاج و واج كه سئوال به اين خوبي چرا ديگران آن را نشنوند؟

سخنران در آخر جلسه جمله" ديگه سئوالي نيست" را چندين بار تكرار كرد و جوابي نشنيد. دختر در جواب سخنران كه چرا سئوالش را در جمع مطرح نكرده، سكوت تحويلش داد. اما شرم صورتش گوياي همه چيز بود.
او خجالت مي كشيد.

هميشه اين سئوال در ذهنم بوده كه چرا ما زنان جرات اظهار نظر در جمع را نداريم. بسياري اوقات در جلساتي حضور داريم، نظرات خوبي هم ته ذهنمان است، اما هميشه از بيان آن مي ترسيم.

شايد "سكوت" را اكثريت ما زنان تجربه كرده ايم . در بيشتر محافل چه رسمي و چه غير رسمي شاهد راحت و روان صحبت كردن مردان هستيم. آنها حتي ابتدايي ترين نظر و يا سئوال را با اعتماد به نفس كامل مطرح مي كنند بدون اينكه دستشان بلرزد و يا خشي در صدايشان باشد. حتي اگر حاضران هم به اين اظهار نظر ابتدايي بخندند، او خود نيز همراهي مي كند و مي خندد.
حال اگر چنين اتفاقي براي يك زن بيفتد چه مي شود؟ جز اين است كه زن سرش را پايين مي اندازد و تا بنا گوش سرخ مي شود...

در روان شناسي جنسيت گفته مي شود تربيت زنان به گونه اي است كه از او خواسته مي شود هميشه كامل باشد تا در جمع به عنوان فردي با كمالات پذيرفته شود. زنان هم بر اساس انتظارات جامعه مبني بر كامل بودنشان، اكثر اوقات حس مي كنند نظرشان كامل نيست و نبايد بر خلاف انتظار جامعه رفتار كنند.

در روند جامعه پذيري به دختران آموخته شده براي كامل نشان دادن خود، بيشتر خود را با ديگران مقايسه كنند و در هر سطحي وقتي اين مقايسه اجتماعي عميق تر باشد، سكوت زنان براي خدشه دار نشدن كمالشان بيشتر مي شود.

طبق تحقيقات بين دختران و پسران اختلاف سطح بيان وجود دارد و آن را با مفهوم "level of vice" بيان مي كنند. سطح بيان پسران بالاست چرا كه جامعه از او مي خواهد خود را به صورت واقعي و آنچه كه هست بيان كند، اما از دختران مي خواهد طبق انتظارات جامعه رفتار كنند و رفتاري از خودشان نشان دهند كه مورد قبول جامعه و باورهاي فرهنگي باشد.
از همين جاست كه مي گويند" خود دروغين" در دختران و " خود واقعي" در پسران قوي تر ا ست.

جالب است كه در اين نظر" سكوت" را نوعي بيان خود دروغين مي داند. سكوتي كه مي خواهد حتي اگر به هزينه ي بلعيدن نظر درست باشد اما انتظارات ديگران را ناديده نگيرد.
کانون زنان ایرانی