هنگ گنگ خود را برای هفته ای پرسروصدا آماده می کند. روز سه شنبه ششمین کنفرانس وزیران سازمان تجارت جهانی با در حدود 25000 شرکت کننده آغاز بکار نمود. از میان این تعداد شرکت کننده 15000 نفر نمایندگان کشور های عضو می باشند و 10000 نفر فعالان سرتاسر جهان. فعالانی که در صددند بر علیه این حادثه ماموتی و از همه مهمتر برنامه سازمان تجارت جهانی که همواره برنامه لیبرالیزه شدن هر چه بیشتر کشور های صنعتی ثروتمند را در نظر دارد، به اعتراض بپردازند.

محوطه ای که در آن نشست ها انجام می پذیرد از مدتهاست که از سوی پلیس هنگ کنگ محاصره شده است. خبرنگاران و رسانه های جمعی در آن منطقه در حرکتند. بنظر می رسد که وضعیت این محل کاملا شلوغ و درهم برهم باشد. تظاهرکنندگان قصد دارند این شهر صلح آمیز را در هم ریزند.
سه تظاهرات بزرگ انجام خواهد گرفت. همچنین تعداد بسیار زیادی کنفرانس های جایگزین و سمینارهای مختلف و آکسیون های آنی از سوی مخالفین و منتقدین انجام خواهد پذیرفت. اعتراض کنندگان قصد دارند با این شکل اعتراضی عقیده خود را در باره سازمان تجارت جهانی اعلام دارند. فعالان جنبش های اجتماعی جهان به اضافه نمایندگان سازمانهای غیر دولتی بین المللی ( ان گ او اس ) ، فعالان بخش زراعی جهان و همچنین سازمان های دهقانان بی زمین، طراحان اصلی این اعتراضات می باشند. فعالان جنبش های اجتماعی که در هنگ کنگ این شهر متروپل چینی برای اعتراض جمع شده اند شکایت دارند که از سوی ماموران دولتی با آنها با خشونت رفتار می شود. در واقع از آنجا که محل تظاهرات ها هم دراین منطقه قرار گرفته است از هم اکنون موقعیت این منطقه بسیار عصبی و هوا مملو از بوی خشونت است.
در کنفرانس تدارکاتی قبل از کنفرانس سازمان تجارت جهانی مشاجرات میان کشور های جنوب جهان و شمال جهان بالا گرفت. از دلایل مهم این مشاجرات پیش نویسی است که برای قطعنامه پایانی کنفرانس از سوی پاسکال لامی ریاست سازمان تجارت جهانی در ماه نوامبر گذشته تنظیم گشته است. منتقدین لیبرالیزاه شدن و همچنین کشور های در حال توسعه به کشورهای صنعتی هشدار دادند که این قطعنامه در واقع حراج منافع کشور های جنوب جهان را بدنبال خواهد داشت.

گروهی متشکل از 9 کشور توسعه یافته و در حال توسعه مقتدری چون برزیل ، هندوستان و اندونزی حرفهای خود را به روشنی در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام نمودند: کشور های صنعتی می بایست در مقامی ظاهر شوند که انعکاس آن بر روی مذاکرات کنونی سازمان تجارت جهانی در باره کشورهای در حال توسعه تاثیرگذار باشد.
اگر توازن قوائی وجود نداشته باشد و از کشورهای در حال توسعه بیش از توانشان و بیش از آنچیزی که نصیبشان می شود خواسته شود در این صورت این باعث می شود که مشروعیت سازمان تجارت جهانی دچار بحرانی شدید تر گردد .

این انتقادات به تمامی بخش هائی که در این قطعنامه به آن اشاره شده است بر می گردد مثلا: تلاش اندک کشورهای شمال جهان در رابطه با تقلیل کمک های نقدی زراعی ، خواست آنها مبنی بر تقلیل عوارض گمرکی و ...... تمامی این موارد باعث می گردند که اقتصاد زراعی و همچنین اقتصاد صنعتی کشور های در حال توسعه سقوط کند و در نتیجه باعث ایجاد بیکاری و فقر بیشتر در این کشور ها بشود. در بخش خدماتی این قطعنامه از مرز خود عبور نموده است و تمامی حقوق را از کشورهای در حال توسعه گرفته است. در برخی از پیشنهاداتی هم که مثلا برای اقدامات امنیتی بخش های تولیدی حساس در تک تک کشور ها قید شده است، موضوع به آینده ای بسیاردور رجوع داده شده است.
نمایندگان نه کشور همچنین به خبرنگاران گفتند که این اصلا امکان پذیر نیست در حالیکه کشور های اتحادیه اروپا می خواهند محدودیت های وارداتی خود را تا حدود 39 تقلیل دهند البته آنهم نه برای همه کالاها آنوقت کشور های جنوب جهان هزینه گمرکی خود را تا 75 تخفیف دهند.
گروه کشورهائی که از کمترین توسعه برخوردارند انتقاد کرده اند که " این کاملا عجیب است که پیش نویس قطعنامه پایانی کنفرانس بیانگر توافقات بین کشور های عضو نیست. بخصوص تبصره های موجود در این پیش نویس وارد ریزه کاری هائی شده است که به هیچ وجه هدف جمع نبوده است.
با توجه به این اعتراضات قبل ازاینکه کنفرانس آغاز شود پاسکال لامی رئیس سازمان تجارت جهانی و تیمش فورا پیش نویس را مورد تجدید نظر قرار دادند. برخی از فرمول بندی ها در بخش مذاکرات زراعی و همچنین در بخش کالا های غیر زراعی در مسیر خواسته کشور های در حال توسعه تنظیم گردید. اما آنجائی که به قانون گاتس بر می گردد آنها در پیش نویس هیچ چیزی را تغییر ندادند و از این طریق راه هائی را باز گذاشتند که کشور های جنوب جهان ، همیشه درهای بخش خدماتیشان بروی آنها باز بماند.
فضای سنگینی که محیط اطراف 149 دولت عضو سازمان را احاطه نموده است بیانگر این مسئله است که مذاکرات در این کنفرانس بسیار پیچیده خواهد بود. بسیاری از نمایندگان کشور های شمال و جنوب در مقابل هم جبهه گیری نموده اند. انتظار می رود که این مذاکرات وسیله ای بشود که بخصوص آمریکا و اتحادیه اروپا تلاش کنند توسط آن کشور های فقیرتر را مجبور نمایند تا به خواسته های آنان تن دهند.
تقریبا 14 نوامبر سال 2001 یعنی دو ماه بعد از ضربه 11 سپتامبر کشور های عضو سازمان تجارت جهانی در شهر دوها به این توافق رسیدند که مذاکرات تجاری جدیدی را آغاز نمایند. امری که آنان دو سال قبل از این تاریخ در ساتله برزیل موفق نشده بودند در باره اش تصمیم بگیرند. در این تصمیم گیری تاکید به رسیدگی به وضعیت کشور های در حال توسعه شد ه است بدین صورت که:" کشورهای صنعتی می خواهند تجارت جهانی را بنفع کشور های در حال توسعه لیبرالیزه نمایند". در ضمن از دیگر تاکیدات در این توافقات قول مبارزه با تروریسم از سوی کشور های صنعتی است.
14 سپتامبر سال 2003 روح کنفرانس دوها دنبال شد و درکنفرانس وزیران در کلجون مکزیک که می بایست قاعدتا به کشور های در حال توسعه کمک کند،دعوای میان کشور های ثروتمند و فقیر بر سر مسئله ارضی آغاز گشت و ناموفق ماند.
12 ژانویه 2004 روبرت سوئلیک نماینده آمریکائی در سازمان تجارت جهانی خواهان تعیین وقت برای پایان دادن به کمک های ارضی شد و مذاکرات را مجددا آغاز نمود.
10 ماه مه 2004 همچنین اتحادیه اروپا در بحث ها جنب و جوشی ایجاد نمود و اعلام آمادگی نمود که کمک های صادراتی برای سیاست ارضی را کاملا از دستور کار خود حذف نماید.

اول آگوست 2004 در جلسه ای که کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی در ژنو با هم داشتند، موفق شدند مذاکرات طرح ریزی شده در کنفرانس کلجون را در دستور کار قرار دهند و طبق آن طرح، کمک های ارضی و عوارض گمرگی ارضی باید حذف گردند. اینکه کی باید این مسئله به اجرا در آید و ارقام به چه صورت خواهد بود را باید در همین کنفرانس دسامبر هنگ گنگ تصمیم بگیرند.
28 اکتبر 2005 در کمسیون تجاری اتحادیه اروپا ، پتر مندلسون کمیسر تجاری اتحادیه اروپا پیشنهادی را ارائه داد. بر این مبنی که اتحادیه اروپا پیشهاد دارد که عوارض گمرکی ارضی بین 30 تا 60 درصد تقلیل یابد.
اواسط نوامبر رئیس سازمان یعنی لامی و مندلسون اعلام می دارند که با توجه به تحلیلات خود دیگر آنها روی یک توافق مشخص در کنفرانس هنگ کنگ حساب نمی کنند.
کمی قبل از کنفرانس وزیران سازمان تجارت جهانی در هنگ کنگ سطح انتظارات شرکت کنندگان و ناظران از این کنفرانس به سطح حداقل رسید. روز دوشنبه وزیر اقتصاد آلمان میشائیل گلوس می گوید": باید خوشحال بود اگر که کنفرانس این باربتواند به نتیجه ای برسد". کمیسر تجاری اتحادیه اروپا پتر مندلسون مجددا هشدار به یک کنفرانس ناموفق داد. مذاکرات هنگ کنگ سه شنبه آغاز شده و یکشنبه به پایان می رسد.
تظاهرات بزرگ در هنگ کنگ بر علیه سازمان تجارت جهانی
بیش از 10000 نفر انسان روز یکشنبه گذشته عصبانی و معترض، از وزیران عضو سازمان تجارت جهانی که برای کنفرانس وارد هنگ کنگ شده بودند استقبال نمودند. تظاهر کنندگان با فریاد سازمان تجارت جهانی را متوقف سازید، ساخت و پاخت در هنگ کنگ را متوقف سازید، کارگران مهاجر فروشی نیستند، در حرکت بودند. بر روی پلاکات ها بدیل های فراوانی نوشته شده بود. این تظاهرات که بسیار خوب سازماندهی شده بود در تمامی خیابانهای شهرهنگ کنگ ادامه داشت. بیشتر تظاهرات کنندگان از قاره آسیا آمده بودند تا بدین وسیله به نمایندگان ششمین کنفرانس وزیران هشدار دهند. فعالان اغلب از مخالفین جهانی سازی نئولیبرالی و سازمانهای غیر دولتی بودند که در پارک ویکتوریای هنگ کنگ اسکان گرفته بودند. از این پارک در این مدت مرتبا تظاهرات هائی به حرکت در می آید. سازماندهی فوق العاده است. همچنین در این پارک کنفرانس های جایگزین با تم های مختلف به موازات کنفرانس های وزیران کشورها بر گزار می گردد. تظاهرات روز یکشنبه در رسانه ها و افکار عمومی هنگ کنگ مثل بمب صدا کرد. شهر هنک کنگ در این چند روزه شهری درهم و شلوغ و آبستن حوادث است. در یک گوشه تظاهرات است و مارش طبل ها گوش را کر می کند در گوشه ای دیگر سخنرانی در بلندگو ها و در گوشه ای موزیک و رقص سنتی که از سوی دانشجویان هنگ کنگی اجرا می شود گوش را نوازش می کند..
اکثر فعالان بر علیه این کنفرانس زنان و مردان کشاورز از اقصا نقاط جهان بخصوص از آسیا می باشند. آنها سازمان تجارت جهانی را مقصر می دانند که باعث شده است محصولات کشاورزی آنها نتواند قابلیت رقابت داشته باشد.آنچه در این تظاهرات ها چشم گیر است حضور جنبش های فمنیستی و نمایندگان جنبش های مهاجرین و نمایندگان اتحادیه های کارگری کشورهای مختلف جهان است.

Jungewelt
13.12.2005
Andreas Behnگزارشگر
برگردان ناهید جعفرپور